Wpływ sztucznej inteligencji na śledztwa kryminalistyczne
Specjaliści ds. kryminalistyki cyfrowej wykorzystują sztuczną inteligencję (AI) do przyspieszenia i ulepszenia swoich procesów, skracając czas śledztw i poprawiając efektywność. Choć AI przynosi wiele korzyści, istnieją również pewne wyzwania. Pojawia się pytanie, czy AI może zastąpić analityków kryminalistycznych oraz czy wyniki generowane przez AI będą miały wartość dowodową w sądzie.
Definicja kryminalistyki cyfrowej
Kryminalistyka cyfrowa, wcześniej znana jako kryminalistyka komputerowa, jest dziedziną nauk sądowych zajmującą się badaniem urządzeń elektronicznych. Praca analityka kryminalistycznego polega na badaniu cyberprzestępstw i odzyskiwaniu danych w celu dostarczenia dowodów.
Profesjonaliści z tej branży wykorzystują naukę o komputerach oraz techniki śledcze, aby odkrywać dane na komputerach, telefonach, pendrive’ach i tabletach. Ich celem jest odnalezienie, zabezpieczenie, zbadanie i przeanalizowanie danych istotnych dla sprawy.
Procesy w kryminalistyce cyfrowej
Proces kryminalistyki cyfrowej składa się z kilku kroków:
Przejęcie: Najpierw zespół musi przejąć nośnik danych od podejrzanego, rozpoczynając tym samym łańcuch dowodowy, który śledzi, gdzie znajduje się dowód i jak jest używany.
Zabezpieczenie: Badacze muszą zabezpieczyć integralność oryginalnych danych, więc rozpoczynają badanie od stworzenia kopii. Ich celem jest odzyskanie jak największej ilości ukrytych lub usuniętych informacji oraz zabezpieczenie danych przed nieautoryzowanym dostępem.
Analiza: Eksperci analizują dane za pomocą różnych metod i narzędzi, przeszukując dyski twarde, metadane, pakiety danych, logi dostępu do sieci oraz wymianę e-maili w celu odnalezienia i przetworzenia informacji.
Raportowanie: Analitycy dokumentują każdą podjętą czynność, aby ich dowody były później akceptowane w sądzie. Po zakończeniu śledztwa, przedstawiają wyniki odpowiednim organom.
Użytkownicy kryminalistyki cyfrowej
Kryminalistyka cyfrowa jest często używana przez organy ścigania, ale nie tylko w przypadku cyberprzestępstw. Każde niezgodne z prawem działanie związane z urządzeniem elektronicznym może być badane przy użyciu kryminalistyki cyfrowej, w tym przestępstwa białych kołnierzyków oraz przestępstwa przemocy.
Firmy często zatrudniają analityków kryminalistycznych po naruszeniu danych lub ataku cybernetycznym, aby odzyskać straty. Ransomware może kosztować firmę ponad 30% dochodów operacyjnych, więc liderzy chętnie angażują ekspertów, aby zminimalizować szkody.
Rola sztucznej inteligencji w kryminalistyce cyfrowej
Śledztwa kryminalistyczne są zazwyczaj skomplikowane i czasochłonne. W zależności od rodzaju i złożoności przestępstwa oraz ilości danych do przeanalizowania, pojedyncza sprawa może trwać tygodnie, miesiące, a nawet lata. AI, dzięki swojej szybkości i wszechstronności, jest jednym z najlepszych rozwiązań.
Automatyzacja procesów: AI może automatyzować rutynowe, czasochłonne zadania, pozwalając analitykom skupić się na kluczowych obowiązkach.
Dostarczanie istotnych wskazówek: Modele uczenia maszynowego (ML) mogą monitorować rzeczywiste wydarzenia związane z cyberprzestępczością i przeszukiwać dark web w celu wykrycia nowych zagrożeń. AI może także skanować kod w poszukiwaniu ukrytego złośliwego oprogramowania, przyspieszając identyfikację źródła ataków.
Przyspieszanie procesów: AI znacząco przyspiesza analizę i raportowanie, umożliwiając szybkie przetwarzanie dużych ilości danych. Może na przykład brute force'ować
hasło do zablokowanego telefonu czy sporządzać szkic raportu.
Znalezienie kluczowych dowodów: Modele NLP mogą skanować komunikację w poszukiwaniu podejrzanej aktywności, pomagając śledczym zidentyfikować istotne dla sprawy informacje.
Wyzwania związane z AI
Mimo potencjalnych korzyści, AI w kryminalistyce cyfrowej nie jest wolne od problemów. Najpoważniejszym wyzwaniem jest problem „czarnej skrzynki” – brak przejrzystości w procesie podejmowania decyzji przez algorytmy. W sądzie, gdzie wymagana jest pełna przejrzystość, brak możliwości wyjaśnienia, jak AI doszło do określonych wniosków, stanowi poważną przeszkodę.
Ponadto, AI nie jest wolne od błędów. Algorytmy mogą czasami generować fałszywe wyniki, co może wprowadzać dodatkową pracę dla analityków, którzy muszą sortować błędne dane.
Przyszłość analityków kryminalistycznych
Mimo że AI może znacząco przyspieszyć śledztwa, nie zastąpi analityków kryminalistycznych w najbliższym czasie. Technologia ta jest nadal relatywnie nowa, a sądy są ostrożne wobec niepewnych, nowatorskich rozwiązań. AI będzie wspierać analityków, automatyzując codzienne obowiązki i wspomagając podejmowanie decyzji, ale ludzka nadzór pozostanie konieczna, dopóki problem „czarnej skrzynki” nie zostanie rozwiązany na stałe.
Sztuczna inteligencja a przyszłość kryminalistyki cyfrowej
Sztuczna inteligencja ma potencjał, aby zrewolucjonizować kryminalistykę cyfrową, czyniąc procesy śledcze szybszymi i bardziej efektywnymi. Choć istnieją pewne wyzwania związane z jej implementacją, AI będzie odgrywać coraz większą rolę w wspieraniu pracy analityków, a nie ich zastępowaniu. W przyszłości, dzięki rozwiązaniu obecnych problemów, AI może stać się nieodłącznym elementem śledztw kryminalistycznych.